کره گیاهی طی سالهای گذشته محبوبیت فزایندهای داشته است. بهطوری که در بسیاری از کشورها، مصرف کره گیاهی بسیار بیشتر از کره حیوانی بودهاست. به همین دلیل، تولید کره گیاهی یا مارگارین نیز افزایش چشمگیری داشته و انواع و اقسام مارگارین تولید و عرضه میشود. همین امر، موجب میشود که بسیاری از مصرفکنندگان سردرگم شوند و انتخاب کره گیاهی مناسب برای آنها دشوار شود. در ادامه به مواردی که باید به هنگام خرید گیاهی به آنها توجه کرد با هم مرور میکنیم.
اگرچه چربی پایینتر در کرههای گیاهی نشان از کالری پایینتر دارد، اما نمیتوان از آنها برای همه کاری استفاده کرد. کره گیاهی برای استفاده در سالاد یا مصرف روی نان و صرف در صبحانه یا بعضی موارد آشپزی مناسب است، اما در سرخ کردن نباید از آن استفاده کرد.
چربیهای نیمهاشباع یا غیراشباع
به هنگام خرید کره گیاهی، به نخستین چیزی که باید توجه کرد چربیهای نیمهاشباع یا غیراشباع است که باید بر چربی اشباع غلبه کند. هر چه این نوع از چربی در کره گیاهی بیشتر باشد بهتر است. زیرا در هنگام سوختوساز چربیها، انواع اشباع (موجود در روغنهای حیوانی) به شکل متفاوتی جذب بدن میشوند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش میدهند. بنابراین، به هنگام خرید کره گیاهی توجه داشته باشید که چربی نیمهاشباع یا غیراشباع آن حداقل دوبرابر چربی اشباع باشد. این تناسب، نشان از سالم بودن محصول و نسبت مناسب چربیها دارد.
ترانس پایین
چربی ترانس برای سلامتی و بهخصوص سلامتی قلب مضر است و از قضا، بسیاری از کرههای گیاهی دارای ترانس بالایی هستند. یعنی با وجود اینکه این کرهها با جایگزین کردن چربی اشباع، سعی در کاهش کلسترول مصرفکننده دارند، در عوض با دارا بودن ترانس بالا، به سلامتی مصرفکننده آسیب میزنند. پس به هنگام خرید کره گیاهی توجه کنید که ترانس آن پایین باشد. این موضوع معمولا روی برچسب محصول درج میشود و تولیدکننده تحت نظارت سازمانهای بهداشتی میتواند ترانس پایین را روی برچسب محصول قید کند.
فاقد کلسترول
یکی از مزایای استفاده از کره گیاهی، نبود کلسترول در این کره است. البته باید توجه داشته باشید که این موضوع، بستگی به پایه کره گیاهی دارد و ممکن است که یک کره، از نوع گیاهی باشد و بهخاطر استفاده از ترکیباتی خاص، همچنان دارای کلسترول باشد. پس به هنگام خرید به این موضوع توجه ویژه داشته باشید که حتما کره گیاهی یا مارگارینی که خریداری میکنید، فاقد کلسترول باشد.
پلنتاسترول
پلنتاسترول نوعی فیتواسترول است که ساختمانی شبیه کلسترول و استروئیدها دارد. این نوع ماده در روغنهای گیاهی یافت میشود و بهخاطر ساختار مشابه کلسترول، به هنگام جذب در بدن با کلسترول رقابت میکند و در نهایت همین رقابت باعث کاهش جذب کلسترول در بدن میشود.
رنگهای مصنوعی
علاوه بر موارد مذکور، توجه داشته باشید که حتما در ساخت کره گیاهی از رنگ طبیعی استفاده شده باشد. این رنگها تحت عنوان بتاکاروتن شناخته میشوند. با وجود این نوع رنگهای طبیعی، برخی از تولیدکنندگان همچنان دست به استفاده از رنگهای مصنوعی در تولید محصول خود میزنند که این موضوع باعث ضرردهی به سلامت بدن میشود. پس استفاده از رنگ طبیعی را در کره گیاهی مورد نظر چک کنید.
سدیم
میزان سدیم موجود در کره گیاهی نیز میتواند مهم باشد. این ماده بهخاطر استفاده از نمک در کره وجود دارد. پس، اگر شوری در طعم کره مشهود بود، احتمالا سدیم آن زیاد است و باید در مصرف آن دقت بیشتری به خرج دهید.
ویتامینها
برخی تولیدکنندگان ویتامینهایی را به کره گیاهی اضافه میکنند تا این ماده غذایی غنیتر شود. این ویتامینها معمولا از نوع A و D هستند و وجود آنها در ترکیبات مارگارین باعث مفیدتر شدن محصول میشود.
نتیجهگیری
در نهایت، باید به این موضوع توجه داشت که لزوما کره گیاهی بهتر از کره حیوانی نیست. مثلا اگر ترانس یک کره گیاهی بالا باشد، ضرر مارگارین میتواند از کره حیوانی بیشتر هم باشد. بنابراین، به هنگام خرید کره، با این پیشفرض کره گیاهی را انتخاب نکنید که در هر صورت بهتر از کره حیوانی است و به سازنده و نوع کره گیاهی و مواردی که قید شد توجه کنید.